Á undanförnum árum hefur kínverski orkuiðnaðurinn upplifað hraðar framfarir og mikilvæg skref hafa verið tekin bæði í tækni og stjórnun. Afrek eins og ofurháspennu- og ofurkritísk tækni hafa komið Kína í forystuhlutverk á heimsvísu. Miklar framfarir hafa átt sér stað, allt frá skipulagningu til byggingar, rekstrar og viðhaldsstjórnunar.
Þar sem orku-, olíu-, efna-, járnbrautar-, bíla- og skipasmíðaiðnaður Kína hefur vaxið hratt, sérstaklega með hraðari umbreytingu á raforkukerfum, samfelldri kynningu á ofurháspennuverkefnum og alþjóðlegri flutningi vír- og kapalframleiðslu til Asíu-Kyrrahafssvæðisins með miðpunkti Kína, hefur innlendur vír- og kapalmarkaður vaxið hratt.
Vír- og kapalframleiðslugeirinn hefur orðið sá stærsti meðal yfir tuttugu undirgreina rafmagns- og rafeindaiðnaðarins og nemur fjórðungi greinarinnar.
I. Þroskastig vír- og kapaliðnaðarins
Lítilsháttar breytingar á þróun kínverska kapalsjónvarpsiðnaðarins á undanförnum árum benda til umskipta frá tímabili hraðs vaxtar yfir í tímabil þroska:
– Stöðugleiki á eftirspurn á markaði og hægari vöxtur iðnaðarins, sem leiðir til þróunar í átt að stöðlun hefðbundinna framleiðsluaðferða og -ferla, með færri byltingarkenndum eða byltingarkenndum tæknilausnum.
– Strangt eftirlit viðeigandi yfirvalda, ásamt áherslu á gæðabætur og vörumerkjauppbyggingu, leiðir til jákvæðra hvata á markaði.
– Samanlögð áhrif ytri makró- og innri þátta í atvinnulífinu hafa hvatt fyrirtæki sem uppfylla kröfur til að forgangsraða gæðum og vörumerkjauppbyggingu, sem sýnir á áhrifaríkan hátt stærðarhagkvæmni innan greinarinnar.
– Kröfur um aðgang að greininni, tæknileg flækjustig og fjárfestingarþrep hafa aukist, sem leiðir til aðgreiningar milli fyrirtækja. Matteusaráhrifin hafa orðið augljós meðal leiðandi fyrirtækja, með aukningu í fjölda veikari fyrirtækja sem hætta markaði og fækkun nýrra aðila. Sameiningar og endurskipulagning atvinnugreina eru að verða virkari.
– Samkvæmt gögnum sem hafa verið rekin og greind hefur hlutfall tekna fyrirtækja sem skráð eru á kapalsjónvarpsstöðvum í heildargreininni aukist jafnt og þétt ár frá ári.
– Í sérhæfðum sviðum atvinnugreina sem stuðla að miðstýrðri stærðargráðu, upplifa leiðtogar atvinnugreinarinnar ekki aðeins aukna markaðsþéttni, heldur hefur alþjóðleg samkeppnishæfni þeirra einnig aukist.
II. Þróun breytinga
Markaðsgeta
Árið 2022 náði heildar rafmagnsnotkun landsins 863,72 milljörðum kílóvattstunda, sem er 3,6% vöxtur milli ára.
Sundurliðun eftir atvinnugreinum:
– Rafmagnsnotkun frumatvinnuvega: 114,6 milljarðar kílóvattstunda, sem er 10,4% aukning.
– Rafmagnsnotkun í aukaiðnaði: 57.001 milljarðar kílóvattstunda, sem er 1,2% aukning.
– Rafmagnsnotkun þriðja iðnaðarins: 14.859 milljarðar kílóvattstunda, sem er 4,4% aukning.
– Rafmagnsnotkun íbúa þéttbýlis og dreifbýlis: 13.366 milljarðar kílóvattstunda, sem er 13,8% aukning.
Í lok desember 2022 hafði samanlögð uppsett raforkuframleiðslugeta landsins náð um það bil 2,56 milljörðum kílóvötta, sem er 7,8% vöxtur milli ára.
Árið 2022 fór heildaruppsett afkastageta endurnýjanlegra orkugjafa yfir 1,2 milljarða kílóvötta, þar sem vatnsafl, vindorka, sólarorka og orkuframleiðsla úr lífmassa voru öll í fyrsta sæti í heiminum.
Vindorkuframleiðsla var um 370 milljónir kílóvötta, sem er 11,2% aukning milli ára, en sólarorkuframleiðsla var um 390 milljónir kílóvötta, sem er 28,1% aukning milli ára.
Markaðsgeta
Árið 2022 náði heildar rafmagnsnotkun landsins 863,72 milljörðum kílóvattstunda, sem er 3,6% vöxtur milli ára.
Sundurliðun eftir atvinnugreinum:
– Rafmagnsnotkun frumatvinnuvega: 114,6 milljarðar kílóvattstunda, sem er 10,4% aukning.
– Rafmagnsnotkun í aukaiðnaði: 57.001 milljarðar kílóvattstunda, sem er 1,2% aukning.
– Rafmagnsnotkun þriðja iðnaðarins: 14.859 milljarðar kílóvattstunda, sem er 4,4% aukning.
– Rafmagnsnotkun íbúa þéttbýlis og dreifbýlis: 13.366 milljarðar kílóvattstunda, sem er 13,8% aukning.
Í lok desember 2022 hafði samanlögð uppsett raforkuframleiðslugeta landsins náð um það bil 2,56 milljörðum kílóvötta, sem er 7,8% vöxtur milli ára.
Árið 2022 fór heildaruppsett afkastageta endurnýjanlegra orkugjafa yfir 1,2 milljarða kílóvötta, þar sem vatnsafl, vindorka, sólarorka og orkuframleiðsla úr lífmassa voru öll í fyrsta sæti í heiminum.
Vindorkuframleiðsla var um 370 milljónir kílóvötta, sem er 11,2% aukning milli ára, en sólarorkuframleiðsla var um 390 milljónir kílóvötta, sem er 28,1% aukning milli ára.
Fjárfestingarstaða
Árið 2022 námu fjárfestingar í byggingarverkefnum fyrir raforkukerfi 501,2 milljörðum júana, sem er 2,0% aukning milli ára.
Stór orkufyrirtæki um allt land luku fjárfestingum í orkuverkefnum að fjárhæð 720,8 milljarða júana, sem er 22,8% aukning milli ára. Þar af námu fjárfestingar í vatnsafli 86,3 milljörðum júana, sem er 26,5% lækkun milli ára; fjárfestingar í varmaorku námu 90,9 milljörðum júana, sem er 28,4% aukning milli ára; og fjárfestingar í kjarnorku námu 67,7 milljörðum júana, sem er 25,7% aukning milli ára.
Á undanförnum árum, knúið áfram af „Belti og vegur“-átakinu, hefur Kína aukið verulega fjárfestingar sínar í afrískum krafti, sem hefur leitt til víðtækara samstarfs milli Kína og Afríku og tilkomu fordæmalausra nýrra tækifæra. Hins vegar fela þessar áætlanir einnig í sér fleiri pólitísk, efnahagsleg og félagsleg mál, sem leiðir til verulegrar áhættu frá ýmsum sjónarhornum.
Markaðshorfur
Viðkomandi ráðuneyti hafa nú gefið út markmið fyrir „14. fimm ára áætlunina“ í orku- og raforkuþróun, sem og aðgerðaáætlunina „Internet+“ um snjallorku. Einnig hafa verið kynntar tilskipanir um þróun snjallneta og áætlanir um umbreytingu dreifikerfa.
Langtíma jákvæðir efnahagslegir undirstöðuþættir Kína eru óbreyttir og einkennast af efnahagslegri seiglu, verulegum möguleikum, miklu svigrúmi, viðvarandi vaxtarstuðningi og áframhaldandi þróun í átt að hámarka efnahagslega uppbyggingu.
Gert er ráð fyrir að uppsett raforkuframleiðslugeta Kína muni ná 2,55 milljörðum kílóvatta árið 2023 og aukast í 2,8 milljarða kílóvattstundir árið 2025.
Greining bendir til þess að orkuiðnaður Kína hafi þróast hratt á undanförnum árum, með töluverðri aukningu í stærð iðnaðarins. Undir áhrifum nýrrar hátækni eins og 5G og Internetsins hlutanna (IoT) hefur orkuiðnaður Kína gengið inn í nýtt stig umbreytinga og uppfærslu.
Þróunaráskoranir
Fjölbreytt þróunarþróun Kína í nýjum orkugeiranum er augljós, þar sem hefðbundin vindorka og sólarorkuframleiðsla stækka virkan inn í orkugeymslu, vetnisorku og aðra geira, sem skapar fjölþætta orkuframleiðslu. Heildarumfang uppbyggingar vatnsaflsvirkjana er ekki stórt, aðallega einbeitt að dælugeymsluvirkjunum, en uppbygging raforkukerfisins um allt land er að upplifa nýja vaxtarbylgju.
Orkuþróun Kína hefur gengið inn í mikilvægt tímabil þar sem aðferðir, skipulag og orkugjafar hafa breyst. Þótt umfangsmiklar orkuumbætur hafi náð verulegum árangri mun komandi áfangi umbótanna standa frammi fyrir miklum áskorunum og hindrunum.
Með hraðri orkuþróun Kína og áframhaldandi umbreytingum og uppfærslum, stórfelld stækkun raforkukerfisins, hækkandi spennustig, vaxandi fjöldi afkastamikilla og hábreyttra raforkuframleiðslueininga og mikil samþætting nýrrar orkuframleiðslu við raforkukerfið, leiða allt til flókinnar uppsetningar og rekstrareiginleika raforkukerfisins.
Sérstaklega hefur aukning óhefðbundinna áhættuþátta vegna notkunar nýrrar tækni eins og upplýsingatækni leitt til aukinna krafna um getu til kerfisstuðnings, flutningsgetu og aðlögunargetu, sem skapar verulegar áskoranir fyrir öruggan og stöðugan rekstur raforkukerfisins.
Birtingartími: 1. september 2023